Pożar? Mnie się to nie przytrafi. Wszystko o czujce TSD-1.

Uniwersalna czujka dymu i ciepła do systemów alarmowych – tak firma SATEL nazywa opracowaną i wyprodukowaną w swoim zakładzie czujkę o symbolu TSD-1. Czujka została wprowadzona do sprzedaży w maju 2012 i w ciągu kilku miesięcy stała się jednym z najpopularniejszych detektorów pożaru do systemów alarmowych.

Jakie zalety ma czujka TSD-1? Czy ma wady? Czym zawdzięcza sobie taką popularność?
O czym należy pamiętać stosując czujkę TSD-1?

Czujka dymu i ciepła TSD-1

Zakupując czujkę dymu TSD-1 otrzymujemy urządzenie zapakowane w kolorowe pudełko, na którym widnieje polski i angielski opis produktu wraz z fotografią. Po rozpakowaniu mamy następujące elementy:

• czujka dymu TSD-1 w czerwonej osłonie,
• 4 kołki rozporowe 6mm,
• instrukcję w języku polskim,
• kartę gwarancyjną produktu.

Pierwszą pozytywną rzeczą, która rzuca się w oczy zaraz po otwarciu jest czerwony ochronny kosz chroniący czujkę przed kurzem i pyłem. Dzięki temu czujka TSD-1 może być montowana w pomieszczeniach, które jeszcze nie są wykończone i nie musimy martwić się o to, że będą wymagać niezwłocznego czyszczenia. Kosz ochronny zdejmuje się w bardzo prosty sposób – pociągając za wystający język kosza.

Montaż czujki dymu i ciepła TSD-1

Producent informuje w instrukcji, że czujkę należy montować wewnątrz budynków, na suficie, w odległości, co najmniej 0,5 metra od ściany. Taki montaż zapewnia prawidłową detekcję dymu. Ze względu na to, że czujka ma również wbudowany termistor, który wykrywa wzrost temperatury, czujki TSD-1 nie należy montować w pobliżu urządzeń, które emitują ciepło.

Montaż jest wyjątkowo prosty: przekręcamy pokrywę czujki i oddzielamy od podstawy. Przepuszczamy przewód przez otwory w podstawie. Przykręcamy podstawę do sufitu (np. za pomocą dostarczonych w zestawie kołków rozporowych), a następnie podłączamy przewody pod odpowiednie zaciski czujki.

Konfiguracja pracy czujki TSD-1

Teraz pozostaje tylko odpowiednio skonfigurować pracę czujki za pomocą przełączników DIP-switch rozmieszczonych na płytce elektroniki TSD-1. Mamy tutaj do dyspozycji:

Konfigurację rezystorów parametrycznych:

• bez rezystorów parametrycznych: NC, NO;
• z rezystorami parametrycznymi 2×1,1 kOhm: 2EOL/NC, 2EOL/NO;

Konfigurację parametrów pracy czujki:

• pamięć alarmu,
• detekcję poprzez optyczny czujnik dymu,
• detekcję poprzez czujnik temperatury.

Wbudowane rezystory parametryczne znacznie skracają czas montażu. Instalator nie musi szukać odpowiednich rezystorów, skręcać, lutować, itp. Po prostu wybiera typ linii za pomocą przełączników. Jedynie w przypadku linii EOL konieczne jest skonfigurowanie czujki jako NC i dołączenie szeregowo rezystora 2,2kOhm. Mając jednak do dyspozycji lepszą konfigurację 2EOL sądzimy, że niewielu będzie konfigurowało urządzenie do pracy z pojedynczym parametrem.

Czujka może pracować w kliku konfiguracjach detekcji. Możemy ustawić tylko detekcję dymu, tylko detekcję wzrostu temperatury lub detekcję dymu i wzrostu temperatury. W przypadku detekcji przez oba czujniki działają one w logice „lub” – „OR”. Oznacza to, że jeśli którykolwiek z detektorów wykryje zagrożenie, to czujka TSD-1 zasygnalizuje alarm pożarowy.

Czujnik jest „inteligentny” oznacza to, że w przypadku pracy dualnej, czułość czujnika optycznego zależy od zmiany temperatury zarejestrowanej za pośrednictwem czujnika termicznego. Alarm termiczny może zostać wywołany przez dynamiczną zmianę temperatury lub przy przekroczeniu progu statycznego, tzn. 54-65st.C.

Praca czujki TSD-1

Po ponad 2 latach pracy, czujka nie wykazywała ani fałszywych alarmów, ani oznak niestabilnej pracy. Jedyny alarm, jaki miał miejsce wynikał ze zgromadzenia się dymu z… kalafonii podczas procesu lutowania elektroniki na stole – około 2 metry pod czujką. Tak niewielka ilość dymu, która wywołała alarm trochę nas zaskoczyła. Czy nie będzie fałszywych alarmów? Okazało się, że nie. Czujka TSD-1 dobrze radzi sobie z kurzem unoszącym się w powietrzu i w normalnych, domowo-biurowych warunkach, nie wykazuje tendencji do generowania fałszywych alarmów.

Niemniej firma SATEL sugeruje w instrukcji obsługi czyszczenie komory optycznej czujki, co najmniej raz w roku. A więc zabieramy się do czyszczenia…

Czyszczenie komory optycznej czujki TSD-1

Opis czyszczenia czujki zawarty w instrukcji obsługi ma aż 11 punktów! W rzeczywistości nie jest to jednak trudna czynność i sprawnemu instalatorowi zajmie około 1-2 minut.

Wszystko należy robić zgodnie z instrukcją obsługi, uważając w szczególności na delikatny termistor i jego przewody. Do czyszczenia czujki należy stosować czyste sprężone powietrze (w puszkach pod ciśnieniem) a elementy optyczne warto delikatnie wyczyścić za pomocą patyczka higienicznego nasączonego w czystym alkoholu.

Przy ponownym wkładaniu płytki elektroniki do obudowy należy zwrócić uwagę na umiejscowienie sygnalizacyjnej diody LED. Powinna znajdować się bezpośrednio pod światłowodem (przeźroczysty plastik w obudowie).

Przy okazji: czujka TSD-1 ma funkcję sygnalizacji zabrudzonej komory optycznej. W przypadku, gdy komora jest zanieczyszczona, dioda LED w czujce błyska sporadycznie (1 błysk co 30 sekund). Daje to możliwość bezproblemowej kontroli stanu czujki i interwencji, zanim pojawią się fałszywe alarmy. Warto o tym informować klienta, aby stwierdzając taką sygnalizację, mógł wezwać instalatora na przegląd i wyczyszczenie urządzenia.

Zastosowanie dla domu, biura oraz dla magazynu i hali

Dzięki zintegrowaniu w jednej obudowie dwóch detektorów: dymu i temperatury, czujka dymu TSD-1 znajduje szerokie zastosowanie. Z całą pewnością można polecić ją do pomieszczeń domowych oraz biurowych, w celu wykrywania wczesnego stadium rozwoju pożaru. TSD-1 można także stosować wszędzie tam, gdzie jest stosunkowo małe zapylenie, które nie będzie miało wpływu na pracę detektora optycznego.

W przypadku konfiguracji urządzenia do detekcji tylko wzrostu temperatury, czujka może być stosowana nawet w pomieszczeniach zapylonych, ale należy liczyć się z tym, że pożar będzie wykrywany tylko na podstawie podwyższonej temperatury, a to w zależności od rodzaju składowanych materiałów może być niewystarczające.  W takim przypadku należy skonsultować stosowanie czujki z odpowiednimi fachowcami w dziedzinie systemu p.poż.

Reasumując: SATEL wyprodukował kolejny przemyślany, ciekawy produkt, jakim jest TSD-1. Trudno wyszukiwać w nim wad ponieważ działa niezawodnie, nie powoduje fałszywych alarmów i jest prosty w instalacji. W dodatku cena czujki jest także atrakcyjna.

Czujka współpracuje nie tylko z centralami serii Integra, Versa czy Perfecta, ale także ze wszystkimi innymi centralami, które zasilają swoje czujki napięciem 12 V i posiadają możliwość konfiguracji wejść jako NC, NO lub 2EOL (DEOL).